Bütün kış boyunca hayalini kurduğumuz sıcaklar geldi. Yaz bütün güzelliğiyle bizimle birlikte. Ama bazen istediğimizden daha fazlası da olabiliyor. Sıcaklar sabrımızı zorluyor, iştahımız azalıyor. Beslenmemiz bile bize yük olmaya başlıyor. Bağışıklık sistemimiz de kışa nazaran daha güçlü olduğu için besinlerimize de zaten çok fazla özen göstermemiz gerekmiyor diye düşünenlerdenseniz yanıldığınızı belirtmek istiyorum. Hadi gelin bunu size yazın ‘en’lerini söylerken anlatayım.
Yazın en gereken içeceği SU:
Sıcakla birlikte vücudunuzdan en fazla kaybettiğiniz şey sudur. Aynı zamanda bütün bedeninizin temeli. Bu yüzden kaybettiğiniz bu maddeyi yerine koymak zorundasınız. Neden mi? Çünkü susuz kaldığınızda;
Terleme ile artan sıvı ve mineral kaybınız artar
Halsizlik, bayılma hissi, bulantı, baş dönmesi gibi sağlık problemleri yaşayabilirsiniz
Vücudunuzda oluşan toksinlerin (zararlı öğeler) atılmasını, vücut fonksiyonlarının düzenli olarak çalışmasını, metabolizma dengesinin sağlanmasını engellersiniz.Bütün bu nedenlerden dolayı günde 2 ile 2.5 litre civarında SADECE SU tüketmeniz bedeniniz için bir öneri değil, bir ihtiyaçtır. Ayrıca şunu hatırlatmakta fayda var. Çay, kahve ve gazlı içecekler gibi içecekler su ihtiyacınızı kesinlikle karşılamaz. Hatta içeriğindeki bazı maddelerden dolayı tuvalete sıkça gitmenizi sağlayarak, su kaybınızı hızlandırırlar. Bu yüzden özellikle sıcakların önümüzdeki günlerde daha da artacağı bu mevsimde, çay, kahve ve gazlı içecekler yerine ayran, evde kendinizin yapacağı limonata, taze sıkılmış meyve suyu ve doğal maden suyu gibi içecekleri tercih etmeniz sizin için en iyi seçim olacaktır.
Yazın en gereken besini SEBZE VE MEYVELER:
Aslına bakarsanız meyve ve sebzeler her mevsimin vazgeçilmezi. Ama özellikle terle birlikte gerçekleşen mineral kayıpları için sebze ve meyve tüketimi şart. En azından günün;
2 öğününde birer tabak (yaklaşık 5-6 kaşık sebze)
3 ile 5 öğününde meyve (özellikle ara öğünleri düşünürsek)tüketmenizde fayda var.
Yazın en gerekli öğünü KAHVALTI:
Kahvaltı bütün mevsimlerde olduğu gibi yazın da önemini korumaya devam eden bir öğün. Neden mi?
Özellikle zamanında yapılan kahvaltı bir günün serin vakitlerinde yapılacağı için iştahınızın en açık olduğu zamanlara denk düşecektir.
Sabah kahvaltısını yapmamanız, günün diğer zamanlardaki iştah artışınıza neden olacak ve özellikle daha şekerli besinleri tüketme isteğinizi arttıracaktır.
Kahvaltıda tercih edilecek az yağlı peynir veya az yağlı bir bardak süt veya haşlanmış yumurta protein ihtiyacınızın bir bölümünü karşılayacak anlamına gelir.
Yazın en riskli besinleri AÇIKTA BEKLETİLMİŞ GIDALAR:
Bakteriler ve mikroorganizmaların üremesi için gereken koşullardan biri de sıcaklıktır. Yazın da havanın ısısı onlar için en büyük nimet anlamına gelir. Bu yüzden özellikle;
Açıkta satılan yiyeceklerin, tüketiminden kaçınılmalı
Çabuk bozulan potansiyel riskli besinler (et, yumurta, süt, balık vb.) açıkta bekletilmemeli
Besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi aşamalarında hijyen kurallarına özen gösterilmelidir.
Yazın en rahatsız edici besinleri KIZARTMALAR:
Her ne kadar yaz mevsimi kızartma tüketimimiz artsa da bunu değiştirmek yine bizim elimizde. Kızartma yerine genellikle alternatif olarak sadece haşlama gibi pişirme şekilleri geliyor. Oysa ki;
Izgara
Yağsız tavada pişirme
Buharda pişirme
Fırınlama
Tost makinesinde pişirme
Az suda veya kendi suyunda pişirme de farklı alternatifler olarak sıralanabilir.
Yazın en mantıklı hareketi SIK BESLENMEK
Biraz önce de bahsettiğimiz gibi yazın iştah konusunda oldukça sıkıntılı günler geçiriyoruz genellikle. Bu neden başta olmak üzere;
Zaten sıcaktan sık sık etkilenen kan şekerimizi ve tansiyonumuzu dengede tutmak için
Sindirim sistemimizi sürekli hareketli kılmak için sık beslenmek en gerekli şeylerden biri.
Yazın en eğlenceli besini DONDURMA:
Yazın gerçekten olmazsa olması. Her ne kadar bunca zamandır bol kalorili olduğu için lanetlense de aslında masum sayılabilecek bir besin. Çünkü;
Sütlü bir tatlı olduğu için protein ihtiyacınızı karşılayabiliyor.
İçinde sütün sahip olduğu pek çok mineral ve vitaminleri barındırıyor.
Serin olduğu için iştahınız konusunda her hangi bir isteksizlik yaratmıyor.
Diğer tatlılara göre daha az kalori içeriyor.ama tabi porsiyon kontrolü önemli. Ayrıca süt riskli bir besin olduğu için güvenilir dondurmaların tercih edilmesi ve genellikle sade olarak tüketilmesi size verebileceğim ufak öneriler arasında.Hepinize bol güneşli, sağlık dolu yaz günleri diliyorum…
NOT: Yukarıdaki açıklamalar temel olarak sağlık bireyler için geçerlidir. Diabet, hipertansiyon, hiperlipidemi gibi sağlık sorunları olanlar için farklı öneriler geçerlidir.
EYÜP DEVLET HASTANESİ BESLENME VE DİYET UZMANI DYT. PINAR AKKUZU